مترجم رسول رحیم

وضعیت تکان دهنده سیستم طبی و شیوع کوید- 19 در افغانستان

منبع: گاردین 30 مارچ 2020

یادداشت: گزارشگر عمداً برخی نام ها را تغییر داده است.

" ما آماده نیستیم": ویروس کرونا سیستم طبی شکننده افغانستان را غرق می کند!
با بیرون کشیدن کارمندان سازمان های غیر دولتی غربی و کاهش حمایت مالی ایالات متحد امریکا، برگشت سیل آسای افغان ها از ایران می تواند فشار را برسیستم طبی افغانستان افزایش دهد که قبلاً ناتوان شده است.
در مرکز پذیرائی ازعودت کنندگان در گذرگاه در ولایت هرات افغانستان ، یونس روی توشک نازکی در یک اتاق کوچک و خالی استراحت کرده است.
شب گذشته او را خسته ساخته است. او همراه با هزاران افغان دیگر در انتظار باز شدن مرز افغانستان- ایران، در بیابان خوابیده اند. سرمای سرد دشت تا استخوانش نفوذ کرده و گرسنگی خوابش را برهم زده است.
یونس یک سال پیش به ایران رفته بود. او درتاریکی شب به طور غیر قانونی از مرز گذشته و خود را به تهران رسانده و در آنجا برایش به حیث برقی شغلی یافته بود. با اینهم هفته گذشته او تصمیم برگشت به افغانستان گرفت. پاندیمی کوید- 19 در تهران 30000 هزار نفر را مصاب ساخته بود که از آن جمله حدئد 2400 تن جان باخته اند.
از مجموع دو میلیون کارگر افغان در ایران، اکثریت آن ها مشاغل شان را از دست داده و در حالت استیصال قرار گرفته اند. یونس می گوید:«در تهران همه دکان ها و شرکت ها بسته شده اند و قیمت زندگی بلند رفته است. هرگاه شما در بخش خدمات ضروری کار نکنید، نمی توانید بیرون بروید.» او می افزاید:« در این روزها همه افغان ها به دلیل ویروس کرونا از ایران به وطن بر می گردند. ما وحشتزده شدیم. ما نمی خواهیم در یک کشور بیگانه بمیریم.»
از اواخر ماه فبروری به اینسو115 هزار افغان از طریق مرز به ولایت هرات برگشته اند که این بزرگ ترین برگشت مهاجران در سال های اخیر می باشد. عبدالقیوم رحیمی والی هرات حدس می زند که نزدیک به نصف این عودت کنندگان « شاید ناقلان کرونا» باشند و ترس آن را به وجود می آورند که سرازیر شدن آن ها فشار بیشتر بر سیستم صحی شکننده افغانستان وارد کند.
این در حالیست که افغانستان تنها از 123 مورد مبتلا به ویروس کوید-19 گزارش داده است که شامل 80 تن در هرات و چهار نفری می باشد که در اثر این مرض جان باخته اند. مقامات فکر می کنند که شمار واقعی مصاب شدگان می تواند خیلی بیشتر از این باشد. فقط درظرف چند هفته سیستم صحی افغانستان که دچار مضیقه مالی هست، مورد آزمون انعطاف پذیری قرار می گیرد. سازمان های غیر دولتی غربی عجله دارند تا مسئولان خارجی شان را از این کشور بیرون بکشند و ایالات متحد امریکا بالغ به یک میلیارد دالرحمایت مالی اش را از افغانستان کاهش داده است و کارمندان صحی افغان را به مثابه یگانه مدافع در پیکار علیه پاندیمی کرونا تنها می گذارند.
جواد برای آنچه پیش آید آماده است. دربخش بیماری های انتانی ( عفونی) که وی در آنجا کار می کند، مسئول تشخیص مریضان پیش از انتقال شان به شفاخانه 100 بستر برای بیماری کرونا می باشد.
در بخش او، سه داکتر، سه نرس و یک متخصص برای 200 تن مریض موظف اند. فقدان تجهیزات طبی مانند ماسک های حفاظتی، دست کش های تعقیم شده و ونتیلاتورهای طبی یک امر عادی می باشد. به گفته جواد، داکتران شفاخانه روزانه یک تا دو ماسک برای استفاده دارند.
جواد پیش از اینکه برای گذراندن یک نوکری 24 ساعته به شفاخانه بیاید می گوید:« من روحیه ام را باید خوب نگهدارم، اما نگران خانواده ام می باشم. ما تست کرونا را نزد خودمان انجام نداده ایم. هرگاه نتیجه تست یکی از اعضای بخش ما مثبت باشد، شفاخانه فلج می گردد و کسی برای عرضه خدمات نمی ماند.»
بنا به گفته علی یک داکتر دیگر از هرات، شفاخانه جدید برای بیماران کوید-19 ، صرف می تواند 150 مریض را بپذیرد. از نگاه علی، در صورتی که شمار مصاب شدگان به 1000 نفر برسد، وضعیت از کنترول خارج می گردد و پیش بینی چنین وضعیتی وحشتناک است. بنا به اظهار وزارت صحت افغانستان، ویروس کرونا می تواند از جمله 35.5 میلیون جمعیت افغانستان، 25 میلیون آن را مصاب سازد.
نیکلاس بیشاپ آمر واکنش عاجل در سازمان بین المللی برای مهاجرت می گوید:« افغانستان کشوری است که در چهل سال گذشته از منازعه بزرگی آسیب دیده است. در آنجا بیجا شدگی های داخلی زیاد وجود دارد، مردم زیادی دسترسی به خدمات و تعلیم وتربیت ، آب و خدمات صحی اساسی ندارند. وضعیت در شفاخانه ها به ویژه با افزایش عودت کنندگان از ایران بسیار مایوس کننده است.»
در شفاخانه اصلی کوید-19 در هرات، صرف ده داکتر، یک متخصص و بیست نرس برای همه مریضان وجود دارند. حتی با وجود 400 میلیون افغانی (4.2 میلیون یورو) که این شفاخانه اخیراً از حکومت مرکزی برای مبارزه علیه پاندیمی کرونا به دست آورده است، منابع قابل استفاده اش بسیار اندک است.
یک کمپاین آگاهی دهی در سرتاسر کشور برای بهبود بخشیدن به سطح آگاهی مردم در مورد اعراض و علایم بیماری کرونا در حال انجام یافتن است.تنها در هرات 2000 داوطلب جهت معلومات دهی به مردم، خانه به خانه می روند.
اما شاید این برای جلوگیری از گسترش این مرض کافی نباشد.
رحیمی والی هرات می گوید:« ما به دلیل عدم آگاهی، اعتقادات دینی مردم و به دلیل اینکه در 40 سال گذشته روزگار سختی را پشت سرگذاشته ایم، دچار مشکلات هستیم. تا زمانی که مردم به چشم خود حضور فزیکی چیزی را نبینند، احساس خطر نمی کنند. ما با امام ها کار می کنیم تا جماعت برای ادای نماز را متوقف گردانند. این امر مباحثات بیشتری را ایجاب می نماید و این چیزی است که ما بدان متمرکز می باشیم.»
در عین زمان در هرات و ولایات دیگر چشم اندازه شیوع کرونا برای کارمندان صحی نا خوشایند به نظر می رسد. طبق گفته علی، نزد چندین تن از کارمندان صحی اخیراً تست کرونا مثبت بوده است.
او می گوید: « ما برای این بحران آمادگی نداریم«