یکی از عواقب ویرانگر تجاوز شوروی برافغانستان،تخریب زیربناهای اقتصادی ، سیستمهای آبیاری سنتی وعصری ،بمباردمان دهات وروستا و کشتار بی امان مردم ومهاجرت دسته جمعی افغانها به ایران وپاکستان ، فقدان مصئونیت جانی ومالی وعدم استقرارثبات سیاسی درکشورما درپنج دهه اخیر است.
پیامد دیگر این تجاوز نه تنها صدمه زدن به اعتباربین المللی ابرقدرت شوروی بود،بلکه باعث فروپاشی آن به پانزده کشور جداگانه گردید.
اما با تجاوزشوروی برافغانستان یک فرصت طلایی نصیب پاکستان گردید.همچنان تجاوزشوروی برافغانستان یک چانس طلایی به امریکا میسرساخت تا انتقام شکست خود درویتنام را از اتحادشوروی در افغانستان بگیرد.
امریکا وعربستان سعودی وکشورهای خلیج برای مقابله با کمونیزم سیل کمک های پولی وتسلیحاتی خود را بسوی پاکستان سرازیرساختند. پاکستان با این کمکها نه تنها خطر شوروی را با قربانی کردن افغانها از خود دور ساخت، بلکه از طريق این کمکها به تقويت نظامی کشورش پرداخت وخود را صاحب سلاح اتومی نیز ساخت تا در روز مبادا هم در برابر هند که دوبار قسمت‌هايی از خاک و قلمرو خود در مقابله با هند از دست داده بود، مقاومت کرده بتواند.
پاکستان با جلب وجذب کمک های مالی وتسلیحاتی امریکا وکشورهای اسلامی حوزۀ خلیج وعربستان سعودی ومصر به مسلح ساختن افراد وعناصری پرداخت که به حیث مجاهد ومخالف کمونیزم به آن کشور وارد میشدند. دراین پروسه مهاجرین افغان مقیم پاکستان حق اولیت داشتند. سازمان استخبارات نظامی پاکستان(ISI) به هفتن از اجنتان سابقه دارو سر سپردۀخودهریک :
گلبدین حکمتیار، برهان الدین ربانی، رسول سیاف ، مولوی خالص ،صبغت الله مجددی ، سیداحمدگیلانی، و مولوی محمدی،دستور داد تا ازمیان مهاجرین افغان مقیم کمپهای پاکستان سربازگیری کنند. این هفت تن که بعد بنام رهبران تنظیمهای جهادی شهرت یافتند این دستور را عملی کردند وهرخانواده مهاجر افغان مجبور شد یک نفر را برای جهادبا قشون شوروی به افغانستان بفرستد . بزودی هریک از رهبران مذکور هزاران تن مهاجر را برای اعزام به افغانستان حاضرکردند ودراختیار استخبارات نظامی پاکستانی قراردادند وبعد از آموزش های مقدماتی توسط نظامیان پاکستان به افغانستان فرستاده شدند. این مجاهدین تحت قومانده رهبران خود با تخریب زیرساخت های اقتصادی واجتماعی وفرهنگی ونظامی افغانستان امتحان ویرانی وطن خود را به پاکستان دادند.واستخبارات پاکستان هریک از این رهبران را به تناسب ویران کردن زیرساخت های افغانستان وقتل وکشتار مردم تحت حاکمیت رژیم کابل مورد نوازش قرار میداد.
همین تنظیمهای هفتگانه بودند که بعداز سقوط دولت نجیب الله در۸ ثور۱۹۹۲، برکابل هجوم آوردند و شهردوملیون جمعیتی کابل را به خاکدان تبدیل کردند وبیش از ۷۰ هزار کابلی را کشتند و میلونها باشندگان افغانستان را مجبور به فرار از خانه وکاشانه شان نمودند. همین ها بودند که اردوی نيرومند ومجهز با مدرن ترین سلاح ها وتجهیزات نظامی وراکتها وجت های جنگی را نابود کردند وافغانستان را برای بعلیدن پاکستان آماده نمودند، اما پاکستان از ترس مردم غیورافغانستان جرأت قدم بجلوگذاشتن نداشت.
یکی از عواقب خطرناک تجاوز شوروی برافغانستان، اسلامیزه شدن منطقه است. ظهور جمهوری اسلامی ایران از یکسو و رویکارآمدن ضیاء الحق رهبر بنیادگرای پاکستان از سوی دیگر،بشدت منطقه را اسلامیزه ساخت.
احمد رشيد ژورناليست صاحب نظر پاکستانى اطلاعات پر اهميتى در باره رشد افراط گرائی اسلامی به عنوان رزمندگان جهادى بدست داده مينويسد: « در بين سالهاى ١٩٨٢و ١٩٩٢ در حدود ٣٥٠٠٠نفرمسلمان افراطى از ٣٣ کشوراسلامى شرق ميانه، شمال افريقا، آسياى ميانه و شرق دور، ميزان اسلاميت خود را درکنارمجاهدين افغان در زيرآتش جنگ ثابت کردند و غسل تمعيد نمودند. ده ها هزار مسلمان افراطى خارجى ديگربه پاکستان روى آوردند و در صدهامدرسه جديد الاحداث در پاکستان و مناطق سرحدى که رژيم نظامى جنرال ضياءآنها را تمويل ميکرد، شامل شدند. بالاخره بيش از يکصد هزارراديکال اسلامى زيرتاثيرجهاد، با پاکستان و افغانستان در تماس و ارتباط مستقيم قرارگرفتند. هيچکدام از اداره هاى استخباراتى مربوطه و شامل درقضايا نخواستند متوجه پى آمد و پس لگد تجمع هزاران افراطى اسلامى از تمامى کشورهاى اسلامى باشند. امريکائى ها زمانى بيدارشدند و متوجه پى آمد تجمع اين همه جنگاوران اسلامى تربيه شده درافغانستان گرديدند که مرکزتجارت جهانى درنيويارک درسال ١٩٩٣، منفجرساخته شد، و درآن شش نفرکشته و يکهزار ديگر مجروح گرديدند.... اکثريت تندروان اسلامى سوال ميکردند که جهاد افغانى، ابر قدرت اتحادشوروى را شکست داد، آيا نمى توانندابرقدرت امريکا و رژيم هاى کشورهاى خود را نابود گردانند؟ امريکا سقوط اتحاد شوروى راناکامى سيستم کمونيستى ميداند، در صورتيکه اکثريت مسلمانان ، آن شکست را پيروزى اسلام تلقى ميدارند. براى رزمندگان اسلامى اين نوع باور و طرز تلقى بسيار هيجان آور بود که مسلمانها در قرن هفتم و هشتم توانستند خود را به گوشه هاى دور جهان برسانند. اين رزمندگان معتقد بودندکه از اين قربانيها و خون ريختنهاى نسل جوان و قبول شهادت، امت نو اسلامى به وجود مى آيد که سبب پيروزى هاى بيشترميگردد.» ( احمدرشید، طالبان، نفت و…ص۱۹۱- ۱۹3)
به گفته احمد رشيد در آن سالها(از۱۹۸۲ تا ۱۹۹۲) بيش از ۱۰۰هزار اسلامگرای افراطی از طريق برنامه سيا بطور مستقيم يا غير مستقيم با پاکستان و افغانستان مرتبط شدند. هدف سيا آن بود که آموزش های چريکی را با تعاليم اسلام در هم آميزد و «چريکهای اسلامی» توليد کند. احمد رشيد تخمين می زند که از آن میان حدود ۳۵ هزار مسلمان افراطی از ۳۳ کشور اسلامی در کنار مجاهدين افغانی جنگيدند.( احمدرشید، طالبان، نفت و….ص ۱۹۲)
خلاصه تجاوز شوروی برافغانستان،پیامد بس ناگوار برکل منطقه وحتی جهان داشته است وتمام مصیبت ها وبدبختی های که دامنگیر کشور ما وکشورهای منطقه وحتی بیرون از منطقه شده، از اثر تجاوز شوروی برکشورما نشأت کرده است.
پایان