چگونگی روابط با پاکستان
هلند، جنوری ۲۰۲۵
شبکه های تلویزیونی وروزنامه های پاکستانی در روز های اخیر بصورت متداوم خبر های مبنی بر حملات وفعالیت های نظامی (تروریستی) طالبان پاکستانی را سرخط اخبار خویش ساخته و بیانات و نظریات متنوع مقامات ملکی و نظامی پاکستان را منتشر میسازند. در این خبر ها و بیانات گاهی تضرع و بیشتر صبغه های تهدید به آدرس مقامات حاکمیت بر سر اقتدار در افغانستان دیده میشود و بار مسئولیت این بی نظمی ها و عدم امنیت پاکستان را کار طالبان پاکستانی به معاونت حکومت بر سر اقتدار درافغانستان قلمداد میکنند. اما بیشترین این اخبار و بیانات تدابیر فعال استخباراتی ساخته شده در زراد خانه های سازمان استخبارات نظامی پاکستان بوده که اهداف چند گانهٔ تخریبی و تضعیف کننده برای افغانستان را در خود نهفته دارند.
همچنان در این بیانات مقامات پاکستانی بیشتر تأکید بر این دارند تا حکومت طالبان میان حکومت پاکستان و طالبان پاکستانی یکی را انتخاب کند.
در پی افزایش این بحرانات و تیرگی روابط میان افغانستان و پاکستان شهباز شریف صدراعظم پاکستان روز جمعه مورخ ۱۴ جدی (سوم جنوری) سال روان طی بیانیهٔ درمجلس کمیتهٔ طرح اقدام ملی در قبال مسایل امنیتی که از طریق تلویزیون ملی پاکستان پخش میگردید بیان داشت: عناصر تروریستی از آن سوی مرزها دست به حمله علیه مردم پاکستان می زنند و این وضعیت هرگز قابل قبول نیست. پاسخ به تجاوزات مرزی داده شده و پاکستان در آینده نیز به هرگونه حمله از آن سوی مرزها پاسخ کوبنده خواهد داد.
شهباز شریف همچنان هفته گذشته نیز با اعلام آمادگی کشورش برای مذاکرات ضدتروریسم با حکومت سرپرست افغانستان، گروه تروریستی تحریک طالبان پاکستانی را خط سرخ اسلام‌آباد دانست و از حکومت بر سراقتدار در افغانستان خواست تا یک سیاست مشخص علیه تروریسم را به اجرا بگذارد.
همچنان خواجه آصف وزیر دفاع پاکستان روز چهار شنبه ۱۲ جدی سال روان ( اول جنوری ۲۰۲۵) در یک مصاحبه‌ای تلویزیونی ادعا کرد که حکومت بر سر اقتدار در افغانستان گویا برای انتقال مهاجران وزیرستانی از این کشور، میلیاردها روپیه پاکستانی درخواست کرده است.
در یک گزارش دیگر اسحاق دار،معاون صدراعظم و وزیر امور خارجه پاکستان طی یک مصاحبهٔ مطبوعاتی امروز چهاردهم جدی، اعلام کرد که بین ۳۵ تا ۴۰ هزار نفر از مرز افغانستان وارد پاکستان شده‌اند.
وی اظهار داشت که تصمیم دولت برای آزادسازی ۱۰۰ مجرم خطرناک در گذشته همچنان اشتباهی بزرگ بوده است.
دار به طور طعنه‌آمیز به تصمیم‌های گذشته دولت اشاره کرد که منجر به ورود مجدد ۳۵ تا ۴۰ هزار عضو تحریک طالبان پاکستان به این کشور شده است و این تصمیم‌ها را ناشی از مشورت‌های نادرست هنگام نوشیدن چای دانست.
وی افزود که این تصمیم‌ها تأثیرات منفی جدی بر امنیت داخلی پاکستان گذاشته است و نیاز به بازنگری دارند.
دار همچنین اظهار داشت که پاکستان به دنبال ایجاد محیطی پایدار و امن برای توسعه اقتصادی و اجتماعی است و در این راستا نیاز به همکاری مؤثر با کشورهای همسایه دارد.
معاون صدراعظم پاکستان همچنین در این مصاحبه گفت: “من باید تاکنون به افغانستان سفر می‌کردم، اما هر بار به دلیل حملات، این سفر به تعویق افتاد. افغانستان کشور برادر ما است و ما خواهان حفظ روابط اقتصادی خوب با آنها هستیم.”
در راستای همین روابط تیره میان افغانستان و پاکستان نیویارک تایمزدر یک گزارش خویش آورده است که پاکستان اکنون متوجه شده که دچار خطای استراتژیک شده و به شدت از طالبان افغان ناامید گردیده است. در گذشته مقامات پاکستانی امیدوار بودند که حاکمیت طالبان درافغانستان میتواند گروه تحریک طالبان پاکستان (تی‌تی‌پی) را مهار کند، اما برعکس، حملات تی‌تی‌پی علیه اسلام‌آباد افزایش یافته است.
بنابر ادعای مقامات پاکستانی، این حملات در خاک افغانستان و تحت سایه طالبان افغان سازماندهی میشود، موضوعی که حکومت افغانستان همواره آن را رد کرده است.
سال گذشته برای نیروهای امنیتی پاکستان، مرگبارترین سال عنوان شده است. در سال ۲۰۲۴ جمعاً ۴۴۴ حمله به تاسیسات نظامی پاکستان به ثبت رسیده است. در پی این تشنجات امنیتی، آصف درانی نمایندهٔ خاص پیشین پاکستان در امور افغانستان از طالبان خواسته بود که بین تی‌تی‌پی و اسلام‌آباد یکی را انتخاب کنند.
نیویارک تایمز اضافه میکند: در گزارش های مقامات سیاسی و امنیتی پاکستان به وضاحت دیده میشود که پاکستان در مواجهه با طالبان افغان با پرابلم های جدی روبرو است و این وضعیت میتواند تبعات گسترده تری برای امنیت و ثبات این کشور داشته باشد.
همچنان در گزارش مرکز تحقیقات و مطالعات امنیتی پاکستان آمده است که سال ۲۰۲۴ مرگبارترین سال برای نیروهای پاکستانی بود، که طی ۴۴۴ حمله حدود نزدیک به سه هزار نفر که از آنجمله ۷۰۰ تن نیروی امنیتی این کشور در رویدادهای مختلف کشته شدند. همچنان ماه نوامبر به‌عنوان مرگبارترین ماه در این سال شناخته شده است.
اما مقامات حکومت بر سر اقتدار در افغانستان همهٔ این ادعا های مقامات پاکستانی را با شدت رد کرده متذکر شده اند که حکومت پاکستان در امور سیاست داخلی خویش ناکام و اقتصاد آن در ورشکستگی کامل قرار دارد.
روزنامهٔ المرصاد مربوط به طالبان افغانستان در شمارهٔ روزپنجشنبه ۱۳ جدی خویش این ادعا ها را کاملاً بی اساس پنداشته و رد کرده اند، در مورد گفتار غرض آلود خواجه آصف وزیر دفاع پاکستان نگاشته اند: این ادعا ها و ادعای خواجه آصف به گونه کامل بی‌اساس است و بخشی از بازی دولت پاکستان برای پنهان کردن ناکامی‌های داخلی و فروپاشی اقتصادی و جلب کمک‌های بین‌المللی است.
المرصاد اضافه کرده که مطرح کردن چنین ادعاهای بی‌اساس برای مقام‌های پاکستانی موضوع تازه‌ای نیست، آنها ميلياردها دلار به‌نام “مبارزه با تروریست” دریافت کردند؛ اما “در واقع تروریسم را در منطقه فعال‌تر کردند، آنها به گروه‌های مخرب همانند داعش پناهگاه و تجهیزات داده‌اند.”
المرصاد همچنان نگاشته است: پاکستان از مدت‌ها به این‌سو مشغول بازی است تا خود را قربانی نشان دهد و دیگران را برای فروپاشی‌های سیاسی و اقتصادی خود مقصر معرفی کند، تا بتواند کمک‌های جهانی و قرضه‌های صندوق بین‌المللی پول را بدست آورد.
روزنامه همچنان خطاب به وزیر دفاع پاکستان نوشته است: “کشور شما در صدر فهرست کشورهای کمک گیرندهٔ جهان قرار دارد و هر ساله از صندوق بین‌المللی پول، عربستان سعودی، چین و دیگر کشورها درخواست قرضه و کمک مالی می‌کنید، اقتصاد شما در آستانه ورشکسته‌گی است و مردم‌تان در یک بحران بی‌پایان گرسنگی و بیکاری زندگی میکنند، در حالی که حتی توان بازپرداخت قرضه های خود را ندارید و نیازهای روزمرهٔ تان را با کمک‌های جهانی برطرف می‌کنید؛ چگونه ممکن است کسی از شما میلیاردها روپیه طلب کند؟ حقیقت این است که شما برای نیازهای اولیه خود به دروازه‌های جهان می‌کوبید؛ اما همچنان ادعای سخاوت دارید.”
روزنامهٔ المرصاد از جامعه جهانی خواسته است تا دیگر به این‌گونه رفتار‌‌های پاکستان اعتماد نکنند و این کشور را بنحوی وادار کنند که مسئوليت شکست‌های خود را بر عهده بگیرد، چون به گفته المرصاد اساس این ادعاها برای پنهان کردن شکست‌های اقتصادی و تضادهای سیاسی داخلی پاکستان است.
در اخیر المرصاد خطاب به پاکستان نگاشته است: “ابتدا اقتصاد خود را سامان دهید و توانايی خدمت به مردم خود را پیدا کنید، سپس ادعای کمک به دیگران را داشته باشید.”
ازتحلیل این اخبار درماندگی پاکستان هویدا است. پاکستانِ که طی پنجاه سال گذشته هرچه مخالف افغانستان را نشانی میگرفت لبیک گفته بدون رعایت همه نورم ها و اصول روابط بین الدول آنها را پذیرفته، تعلیم، تجهیز و تسلیح کرده و به جنگ و تخریب همه داشته های مادی و معنوی کشور ما گسیل میداشت و به همین ترتیب میلیون ها انسان بیگناه ما را شهید و معیوب ساخت، اکنون به تضرع افتیده و دست دوستی دراز میکند. در حالیکه همین اکنون تمام پناهگاه های داعش در آن کشور فعال بوده و درهمانجا پلانهای تخریبی علیه افغانستان ترتیب و خرابکاران بداخل کشور ما گسیل میگردند.
به قول اسحق دار معاون صدراعظم پاکستان بعد از مذاکرات صلح عمران خان صدراعظم وقت پاکستان با طالبان پاکستانی ۳۵ تا ۴۰ هزار جنگجوی مسلح طالبان پاکستانی در سال ۲۰۲۱ داخل پاکستان گردیدند و به احتمال زیاد تعداد بیشتری از این طالبان قبلاً در داخل پاکستان نیز حظور داشتند، که اگر تحریک انصاف، جنبش تحفظ پشتون ها و جنبش آزادی بخش بلوچ را به این اعداد اضافه کنیم رقم بسیار درشت بیشتر از اردو و نظامیان پاکستانی را حاصل میدهد و از همه مهمتر اینکه همهٔ این جنبش ها از مردم مایه میگیرند و حمایت بزرگ مردمی را هم در عقبهٔ خویش دارند.
پس حالا وقت آن رسیده است که حاکمیت بر سراقتدار در افغانستان با درک وضعیت سوق الجیش منطقه در پرتو منافع علای ملی شیوه و رفتار بالمثل را با پاکستان در پیش گرفته و از همه امکانات چون انسداد راه های اموال ترانزیت پاکستان به کشور های آسیای میانه، وضع تعرفه های سنگین بر اموال وارداتی پاکستانی و ممنوعیت وقطع صادرات مواد معدنی کشور ما را به پاکستان به منصهٔ اجرا قرار داده و همچنان در پهلوی طالبان پاکستانی از تمام مخالفان حکومت پاکستان چون تحریک طالبان پاکستان، جنبش تحفظ پشتونها، جنبش آزادی بخش بلوچ، تحریک انصاف پاکستان و سایر نیرو های مخالف پاکستانی برای از پا در آوردن نظامیان پاکستانی و حاکمیت انگلیسی مشرب پنجاب استفادهٔ مؤثر کند.