محترم عبدالقیوم میرزاده
انکشاف اوضاع در اطراف افغانستان
هلند، فبروری ۲۰۲۵
با شدت گرفتن فعالیت های نظامی گروه طالبان پاکستانی PTT و قوای آزادیبخش بلوچستان در ایالت های پشتونخوا و بلوچستان، فعل و انفعلالات دیپلوماتیک و استخبارات پاکستان در سطح منطقه و جهان شدت بیشتر اختیار کرده و در قبال فعالیت های نظامی و تخریبی هر دو گروه فوق الذکر دولت بر سراقتدار افغانستان در همکاری با ادارات استخبارات هند را نشانه گرفته و در بیانیه های رسمی دولتی، مجامع بین المللی و نشرات داخلی مظلوم نمایی ها کرده و خود را قربانی تروریزم معرفی میکنند. همچنان در این بیانات و فعل و انفعالات پیوسته افغانستان را قلمرو امن برای تروریستان وگروه های تروریستی معرفی میکنند و دراین راستا علاوتاً بسراغ غلامان حلقه بگوش (افغان) خویش که اکنون در ترکیه تجمع کرده اند رفته و بار دیگر خواهان ادای حق غلامی گردیده اند.
در برابر همچو مظلوم نمایی های پاکستان حکومت برسر اقتدار در افغانستان بتاریخ ۲۲ جنوری سال جاری گزارش کمیسیون امنیتی و تصفیوی افغانستان را بشرح ذیل منتشر ساخته اند:
پروژهٔ فتنه و شرانداز یا ساعین بالفساد داعش در سه سال گذشته به طور کامل در افغانستان نابود شده است. بسیاری از قومندانان، رؤسای شاخه‌های مهم، طراحان و مجریان برجسته حملات، و صدها تن از اعضای آنها یا کشته شده ویا دستگیر شده‌اند که در میان آنها تعداد قابل توجهی از اتباع خارجی نیز حضور داشته‌اند. برخی از رهبران و اعضای این پروژه که پس از سرکوبی به کشورهای همسایه افغانستان فراری بودند، با چشم پوشی، تسامح و حمایت غیرمستقیم برخی جریان‌ها، دوباره سازمان‌دهی خود را آغاز کردند، آنها در بلوچستان و برخی مناطق قبایلی خیبرپختونخوا مستقر شدند، کمپ‌های آموزشی برایشان فراهم شده است، امکاناتی برای جمع‌آوری کمک‌های مالی به آنها داده شد و شرایط برای تبلیغات و جذب نیرو از کشورهای مختلف جهان برایشان مهیا گردید و همین حالا اطلاعات موثق در دسترس داریم که این افراد از طریق میدان های هوایی کراچی و اسلام‌آباد نیروهای جدید جذب‌شده را از برخی کشورهای آسیایی و اروپایی به مراکز خود در بلوچستان و مناطق قبایلی خیبرپختونخوا منتقل میکنند، احتمال می‌رود که در ماه‌های آینده از این افراد برای انجام حملات در کشورهای مختلف منطقه و جهان استفاده کنند.
یکی از اهداف اصلی این پروژه مخرب و فتنه‌انگیز علاوه بر سایر کشورها؛ افغانستان بوده و هست. این جریان‌ها قصد دارند تا امنیت و ثبات گسترده افغانستان را به چالش بکشند، در میان مردم ترس و وحشت ایجاد کنند.
این جریان‌ها علی‌رغم تلاش‌های فراوان نتوانستند به اهداف شوم خود در افغانستان دست یابند، در ۱۲ ماه گذشته حملات آنها تا حد زیادی مهار شد و اکثراً حملات محدود آنها که انجام داده اند نیز توسط نیروهای امنیتی دفع گردیده و عاملان این حملات یا دستگیر شده ویا کشته شده‌اند، قابل ذکر است که این حملات نیز عمدتاً خارج از افغانستان طراحی شده و مجریان آن با سوءاستفاده از پوشش‌های مختلف از خارج به افغانستان آمده بودند و بازهم بسیاری از این حملات توسط اتباع خارجی به‌ویژه شهروندان تاجیکستان و پاکستان انجام شده است.
حکومت پاکستان در برابر این گزارش رسمی مقامات حاکمیت بر سر اقتدار کدام عکس العمل رسمی تبارز نداده اند، اما رسانه های پاکستانی مطالب ضد و نقیض و بعضاً تحریک کننده پیرامون این گزارش بنشر سپرده اند.
همچنان نمایندگان ۱۸ ادارات سازمان ملل متحد و بیست نمایندهٔ سازمان های غیر دولتی NGO ها با شرکت نمایندگان تمام وزارت های افغانستان بتاریخ ۱۵ جنوری در شهر کابل کنفرانسی را تحت عنوان « همآهنگی سطح عالی میان ادارات سازمان ملل متحد و و حکومت بر سر اقتدار افغانستان برگزار کردند.
خانم جورجت گانیون معاون رئیس یوناما و هماهنگ کنندۀ کمک های بشری برای افغانستان در این کنفرانس گفت:
«افغانستان به سرعت در حال گذار از شرایط پسا جنگ به فضای صلح وثبات است. موانع وجود دارند و کار های زیادی باید انجام شوند اما، دست آوردهای قابل ملاحظه نیز وجود دارند. ما باید نیم پُر گیلاس را ببینیم نه اینکه همشیه به نیم خالی گیلاس می نگریم.»
با شروع کار دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا جنوری ۲۰۲۵ وضعیت در منطقه در قبال افغانستان نیز سمت و سوی دیگر یافته و فعل و انفعلات سایر کشور های منطقه در قبال افغانستان تحرُک بیشتر یافته است.
نارندا مودی صدراعظم هند در مذاکرات یک ساعته با دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا بتاریخ ۱۳ فبروری در قصر سفید بر علاوه از خریداری طیارات جت جنگی اف ۳۵ ، به همکاری تخنیکی ایالات متحدهٔ امریکا اعمار تاسیسات برق اتمی برای هند و تقویت و گسترش تجارت به توافقاتی دست یافتند و توافقنامهٔ را در شکل اعلامیه دراین زمینه منتشر کردند. که این اعلامیهٔ مشترک هند و امریکا حیثیت تراژیدی بزرگ برای پاکستان و نمایانگر بازنگری دیدگاهای استراتیژیک امریکا در منطقه محسوب میگردد. پاکستانی ها به این نظر اند که خریداری طیارات جنگی پیشرفته F35 از جانب هند توازن قوا در منطقه را به نفع هند برهم میزند و برای پاکستان قابل قبول نیست. همچنان تقرر افراد هندی الاصل و چهره های مشهور ضد پاکستانی در حوزهٔ اداره و حاکمیت ایالات متحدهٔ امریکا چون پاول کپور دستیار(معاون) وزیر خارجه در امور آسیای جنوبی و آسیای مرکزی که سیاست های ایالات متحدهٔ امریکا را در امور افغانستان، هند، پاکستان، بنگله دیش و سریلانکا سمت و سو میدهد، کش پاتل مدیر ادارهٔ تحقیقات FBI و سری رام کرشنان منحیث مشاور رئیس جمهور ترامپ در امور هوش مصنوعی سیگنال هایی واضح خطرناک برای پاکستان است که در این همه سالها با نزدیکی با چین منافع اقتصادی و استراتیژیک ایالات متحده امریکا را به خطر مواجه ساخته بود.
همچنان در یکی از مواد این اعلامیه یا توافقنامه هر دو کشور از همکاری تنگاتنگ در مبارزه با تروریزم در همه جا و بخصوص در مبارزه با گروه های تروریستی مستقر در خاک پاکستان توافق کردند. در این اعلامیه از پاکستان جداً خواسته شده است که عاملان حملات تروریستی سال ۲۰۰۸ در بمبیی هند را دستگیر وبه عدالت بسپارد و اجازه ندهد که خاک این کشور مورد استفادهٔ تروریستان چون لشکر طیبه، القاعده، جیش محمد و داعش که تاکنون قرار داشته، قرار گیرد وحملات مشابه به بمبیی هند و میدان هوایی کابل در سال ۲۰۲۱ حین تخلیه عساکر امریکا از افغانستان را انجام دهند. دونالد ترمپ موافقه کرد تا تهور رانا تبعه پاکستان و یکتن از عاملان حمله تروریستی در بمبیی هند است که اکنون در زندان امریکا قرار دارد، به هند مسترد گردد.
حکومت پاکستان بعد ازنشر این اعلامیه یا توافقنامه با دستپاچگی از بازداشت سه تن از حلقهٔ رهبری داعش خراسان هریک عادل پنجشیری عامل حملهٔ بمب گذاری در پوهنتون کابل سال ۱۳۹۹ از افغانستان، ابو مندز از تاجکستان و کاکا یونس از ازبکستان که در پاکستان مخفی ساخته شده بودند، اخباری را بنشر سپردند در حالیکه دولت بر سر اقتدار افغانستان بتاریخ ۲۲ جنوری طی گزارش رسمی کمیسیون امنیتی و تصقوی بوضاحت در این زمینه گفته بود که شاخهٔ خراسان داعش در مستونگ بلوچستان و خیبر پشنونخوا پاکستان تعلیم و تجهیز گردیده و برای اعمال تروریستی و تخریبی در افغانستان و سایر اکناف جهان فرستاده میشوند.
دیپلوماسی ایرانیان نیزدر مسایل افغانستان شدت اختیار کرده و برای بار اول از حاکمیت طالبان در افغانستان عباس عراقچی وزیر خارجهٔ ایران بتاریخ ۲۶ جنوری سال روان در راس هیئتی در یک سفر یک روزه عازم کابل پایتخت افغانستان شده و با سرپرست وزیر خارجه، رئیس الوزارا، وزرای سرپرست دفاع، زراعت، تجارت و سایر مسئولین نظامی، صنعتی و تجارتی دیدار هایی بعمل آورد.
به احتمال زیاد این سفر در سایهٔ سفر های دوجانبه هیئت های افغانی و روسی، ترکی، امارات متحدهٔ عربی، عربستان سعودی، ترکمنستان، آذربایجان، ازبکستان، چین و سایر کشور ها صورت گرفته باشد ولی بخوبی هویدا است که مقامات ایرانی بیشتر نگران از همکاری های مشترک افغانستان و امریکا در اقدامات احتمالی برعلیهٔ ایران میباشند.
آنچه در این فعل و انفعلات برای مسئولین و ادارهٔ حاکمیت بر سر اقتدار افغانستان بسیارضروری است، در گام نخست قانون گذاری به اشکال دیموکراتیک و پسندیدهٔ جامعهٔ افغانی وتأمین حاکمیت قانون میباشد. طالبان باید دیدگاه های حاکمیت شان را در قبال مسایل سیاست داخلی، حقوق و آزادی های اتباع و اعلامیه های جهانی و خاصتاً اعلامیهٔ جهانی حقوق بشر وضاحت دهند و همچنان رئوس و راهکار سیاست خارجی خویش را بر پایهٔ منافع علیای ملی و روابط با همه کشور های جهان و همسایگان معین سازند، ادارهٔ خود و جایگاه آنرا درجامعه بر پایهٔ علوم حقوق و جامعه شناسی تعریف کنند. به این ترتیب جهانیان با درنظرداشت قوانین نافذ در کشور بر طبق اصول روابط بین الدول رابطهٔ خویش را با حاکمیت موجود تأمین خواهند کرد و حکومت سرپرست از حالت فعلی بنحوی انزوا برون خواهد شد و در مجامع بین المللی از حقوق و منافع کشور و مردم خویش بدفاع خواهد پرداخت. ادغام و الحاق افغانستان به مجمع عمومی سازمان ملل متحد منحیث یکی از اساس گذاران این سازمان و ادای نقش فعال در سازمان همکاری کشور های اسلامی امر ضروری و حتمی است.
همچنان ادارات کشور و مردم ما از بدو پیدایش نامیمون پاکستان اگست ۱۹۴۷ از نبود سیاست معین خارجی در قبال پاکستان رنج میبرند. اگر پاکستان دشمن افغانستان و مردم آن است پس چرا سالانه به ارزش میلیارد ها دالر امتعه پاکستانی از کشور دشمن وارد افغانستان میگرددو منفعت میلیاری به جیب کشور دشمن میریزد؟ و از این طرف تقریباً همه امتعهٔ صادراتی افغانستان بیشتر مواد معدنی بصورت رسمی و قاچاق به پاکستان رفته و با بسته بندی پاکستانی به اقصی نقاط جهان صادر میگردد، و اگر آنکشور دوست تلقی میگردد برپایه کدام فاکت ها و عوامل میتوان به دوستی آنها اعتماد کرد وبه مردم خویش قناعت داد.؟
این تزلزل و ناپایداری در سیاست و برخورد نسبت به یک کشور دشمن که از بدو ایجادش تا به امروزجزء تخریب، تفرقه، تشنج، خون ریزی، برادر کشی، ایجاد موانع در راه انکشاف و تجارت، چور وچپاول دارایی های عامه چیزی دیگری برای ما نداده است، از اتحاد و یکدستگی مردم در برابر این دشمن مکار جلوگیری کرده و بالعکس دست دشمن را در تخریب و دشمنی بیشتر باز نگهمیدارد.
امروز پاکستان با سیل تبلیغات و مظلوم نمایی های دیپلوماتیک مصمم است لبهٔ تیز تروریزمی را که خود به همکاری امریکا، کشور های غربی و عربی در منطقه ایجاد کرد و علیهٔ افغانستان و هند بکار انداخت و جنگ اعلام نا شده را در کشور ما به پیش برد وکشورعزیز ما را سه بار تا سرحد نابودی کامل رهنمون گشت بدوش افغانستان بیاندازد و خود را قربانی تروریزم در جهان معرفی بدارد. اما مقامات افغانستان به جزء یکی – دو اعلامیه های مطبوعاتی و کلمات تشریفاتی هیچ موضع ثابت و سیاست معین و مشخص خویش را مطرح نمی کنند تا بر پایهٔ آن سیاست تمام ارگانهای نشراتی و تبلیغاتی تأثیر گذار به تبلیغات بپردازند و مردم را از تمام نیات شوم پاکستانیان آگاه سازند. این طرز برخورد و این سیاست مبهم احتمالاً یکبار دیگر پاکستان را قادر خواهد ساخت در همکاری با کشور هاییکه بنحوی در فضای موجود جهانی دوستی با پاکستان را ترجیح دهند مخالفین افغانستان را تسلیح و تجهیز کرده و این امنیت و ثبات موجود را نیزبرهم زنند.