داکتر نوراحمد خالدی
خصومت بریتانیا با روسیه و پیامدهای آن
در میان کشورهای اروپایی، بریتانیا از همه بیشتر مخالفت با روسیه را در تمام عرصه ها نشان میدهد. در حالیکه در حال حاضر تمام اردوی انگلستان نمی تواند استدیوم ویمبلی لندن را پر کند، کی یر ستارمر پیشنهاد اعزام قوای زمینی و هوایی انگلستان به اوکرایین برای حفظ صلح را مطرح کرد که از طرف فرماندهان نظامی انگلستان مورد انتقاد قرار گرفت. کانفرانس دیروز رهبران اروپایی در پاریس تایید کرد که اروپا قادر نیست به اوکرایین نیرو اعزام کند تا در در برابر جبهات جنگ منطقهٔ حایل ایجاد کنند.
اما سوال این جاست که چرا انگلستان اینقدر ضد روسیه حرف میزند و سروصدا بر پا میکند؟ در اینجا مختصر به این موضوع می پردازیم.
تاریخچه رقابت استعماری و ژئوپلیتیک:
بریتانیا همواره روسیه را به عنوان رقیبی استراتژیک در اروپا و آسیا میدید. رقابتهای تاریخی مانند «بازی بزرگ» در قرن ۱۹ و جنگ کریمه (۱۸۵۳–۱۸۵۶) نشاندهنده این تنش هاست.
ترس بریتانیا از اتحاد روسیه و آلمان به عنوان تهدیدی برای هژمونی غرب (به خصوص پس از جنگ جهانی دوم) هنوز در ذهنیت نخبگان سیاسی این کشور نقش بسته است.
نقش رسانه ها و روپرت مرداک:
- رسانه های تحت کنترل مرداک (مانند تایمز، سان، و وال استریت ژورنال) به طور سیستماتیک ضد روسیه تبلیغ میکنند. دلیل این امر تجربه شخصی مرداک از شکست سرمایه گذاری در روسیه و مصادره اموال او در دوران پوتین است.
این رسانه ها با انتشار اخبار جانبدارانه و پروپاگاند، افکار عمومی بریتانیا را علیه روسیه شکل میدهند.
جنگ اوکراین و نقش بریتانیا:
بریتانیا یکی از بزرگترین حامیان نظامی اوکراین است. کی یر استارمر، صدراعظم بریتانیا، در مصاحبه اخیر اعلام کرد که آماده است «نیروهای نظامی و طیارات جنگی» را برای حمایت از اوکراین اعزام کند.
بخش عمدهای از کمکهای مالی آمریکا به اوکراین در واقع به شرکتهای اسلحه سازی و پایگاههای نظامی آمریکا بازمیگردد، نه به اوکراین.
سیاستهای ترامپ و پیامدهای آن:
ترامپ ادعا میکند که آمریکا ۳۵۰ میلیارد دالر به اوکراین کمک کرده، اما گزارشهای کنگره آمریکا رقم واقعی را ۸۳ میلیارد دالر نشان میدهد.
طرح صلح ترامپ برای اوکراین مبتنی بر «منطقه حائل» و نیروهای تضمین کننده است، اما روسیه این طرح را غیرواقعی و فریبکارانه میداند.
فساد در اوکراین و نقش بریتانیا:
به فساد گسترده در دولت زلنسکی و سرقت کمکهای نظامی توسط مقامات اوکراینی باید اشاره کردد. بریتانیا با آگاهی از این فسادها، همچنان از اوکراین حمایت میکند که نشاندهنده اولویت منافع ژئوپلیتیک بر شفافیت است.
کانادا و تهدید الحاق به آمریکا:
ترامپ بارها اعلام کرده است که میخواهد کانادا را به عنوان «ایالت پنجاه و یکم» آمریکا ضمیمه کند. استارمر در واکنش به این ادعا، ضمن عدم مخالفت صریح، نشان داد که منافع بریتانیا در همسویی با آمریکا اولویت دارد.
نتایج و جمعبندی
خصومت بریتانیا با روسیه باعث افزایش ریسک درگیریهای غیرمستقیم (مانند حمایت از گروههای ضد روسی در اوکراین) و تشدید تحریمها شده است. سیاستهای تهاجمی بریتانیا و آمریکا در قبال روسیه، اتحادیه اروپا را در موضع انفعالی قرار داده و شکافها را عمیق تر کرده است. تنش غرب با روسیه، همکاریهای راهبردی مسکو-بیژنگ را تقویت کرده و جایگاه روسیه به عنوان شریک کلیدی چین در مقابل هژمونی غرب تثبیت شده است.
خصومت بریتانیا با روسیه ریشه در عوامل تاریخی، رسانه ای، و ژئوپلیتیک دارد. این تنشها نه تنها تاثیری بر تغییر رفتار روسیه نداشته، بلکه به تقویت هم پیمانیهای شرقی (روسیه-چین-هند) انجامیده است. در آینده، تمرکز بر دیپلماسی اقتصادی و کاهش تنشها میتواند راه حلی واقع بینانه تر برای ثبات بین المللی باشد.
داکتر نوراحمد خالدی