در بارهٔ کتاب ما«کی» هستیم؟ «ما» کی هستیم؟
هلند،اکتوبر۲۰۲۲
اثرعلمی - تحقیقی زیر عنوان ما«کی» هستیم؟ «ما» کی هستیم؟ از قلم دانشمند محترم سید حمیدالله روغ که در ۶۰۱ صفحه با قطع و صحافت زیبا وویرایش و گرافیک محترم تمیم ابوی در ماه جون سال روان بدسترس ام قرار گرفت.
قرار معلوم این اثر علمی بزرگ کتاب اول سلسلهٔ آثارزیر کار محترم روغ میباشد که تحت عنوان «مباحثه با تاریخ» نگارش یافته است و دوکتاب دیگر بنام «خطاب افغان» و«تاریخ، جامعه و نام شناسی» تا هنوز اقبال چاپ نیافته اند. ناگفته نماند که کتب دوم را به فورمات PDF نیزدستیاب کرده ام ولی تا هنوز آنرا نخوانده ام.
محترم سید حمیدالله روغ در این اثر بزرگ خویش حقیقتاً در یک مباحثهٔ تاریخ با عدهٔ از تاریخ نویسان کشور ما زانو زده و متکی به روش های قبول شدهٔ نقد علمی جایگاه آثارآنها را معین ساخته است. نگارنده در این اثرارزشمند تحریفات، تخطی ها و نوشته های که نام ها، تاریخ و جغرافیای کشور ما را برحسب فرمایش مغرضین و توصیه کنندگان خارجی شان قلم زده اند از ریشه بی بنیاد ساخته و علل و عوامل همچو فرمایشات را به خواننده با بلاغت و فصاحت زاید الوصف روشن ساخته اند.
نویسنده دراین اثر تحقیقی بزرگ همنوا با تمام اسلوب و معیار های تحقیق علمی چنان استادانه نوشته های مغرضانهٔ نویسندگانی که عامدانه بمنظور نفرت پراگنی در جامعه پخش و نشر شده اند مسترد، استوار و مستدل در برابر آنها قدعلم کرده و با دلایل مستند تاریخی به اثبات رسانیده است که این نوشته ها مغرضانه در خدمت کدام کشور های آزمند قرار دارد.
همچنان محترم روغ کوته بینی های نویسندگانی که با طمطراق مسایلی مغایر منافع همگانی را در قالب نام ها، تاریخ و جغرافیهٔ کشور ما افغانستان عزیز مطرح کرده اند که بیشتر بار ضد ملی در آنها نهفته بوده و به نحوی صدمات زیانباری را به وحدت ملی رسانیده است مورد نقد علمی – تاریخی و جامعه شناسانه قرار داده و تحقیقات با ارزش تاریخی را در برابر این گروه افراد قرار داده است تا آنها با استفاده از این بحث های علمی – تحقیقی - تاریخی در تصحیح کوتاه نگری های آثار شان همت گمارده، مردم و اهل تحقیق را ازتردید و دودلی وارهانند.
هر گفتار ومبحث این اثر ارزشمند متکی به منابع ومأخذ های معتبرجهانی و منطقوی نگاشته شده ودر قبال چگونگی جابجایی ساکنین کثیر المبدأ این خطهٔ باستانی که امروز بنام افغانستان مثمی است، نام کشورعزیز ما افغانستان، تاریخ کشور ما، چگونگی انکشاف اجتماعی مسیر قانونمند کثیر القومیتی این سرزمین، پیشینهٔ ایجاد، انکشاف و تکامل زبانها در این سرزمین وچگونگی سوء استفاده های سیاسی ازاین مهم را در پرتو اسناد، شواهد و یافته های معتبرتاریخی برای خواننده روشن ساخته است.
خواندن این اثر تحقیقی تأثیرنهایت ژرف برخواننده میگذارد و چون آینهٔ تمام نما کیستی همهٔ ما باشندگان این سرزمین را در برابر ما قرار میدهد. من با دقت تام سه بار این اثرارزشمند را با ولع فراوان مطالعه کردم و به همین دلیل درنوشتن این یادداشت تأخیر بعمل آمد. خواندن این اثر برایم نهایت آموزنده، با اعتبار و اثر بخش بود. به همه هموطنان عزیزودوستداران افغانستان صمیمانه مشوره و توصیه دارم تا این کتاب ارزشمند را دقیقاًمطالعه کنند و از حقایق تاریخی کشور شان بنام افغانستان مطلع گردند.
این اثربزرگ تحقیقی در حالیکه خود چون مدرسهٔ تاریخ بر خواننده اش اثر گذارو توضیح گراست، افق روشن اتحاد ملی را در برابر همه باشندگان مرز و بومی بنام افغانستان مینمایاند و «ما» شدن را برایشان نیز می آموزاند.
کتاب ارزشمند و بکر ما«کی» هستیم؟ «ما» کی هستیم؟ اثرگرانقدر محترم سید حمیدالله روغ با ادبیات شیرین منحصر بفرد همراه با استعاره ها، ایما ها و اشارات، جملات روان و تسلسل منطقی موضوعات تحریر گردیده است. یگانه کاستی که در این اثر بزرگ علمی بمشاهده ام رسید تکرار مکرر بعضی پاراگراف ها بود که احتمالاً نویسنده اهمیت موضوع را در تکرار تأکید داشته است. نویسنده زحمات بزرگی را برای گرد آوری همچو اثرثمین متقبل گردیده، که از صمیم قلب این مؤفقیت بزرگ را برایشان تبریک میگویم ومیپردازم به مطالعهٔ کتاب دوم شان «خطاب افغان».
حقا که این اثر بزرگ در قطار بهترین آثار تحقیقی جهانی جایگاه خاص خود را داشته و آرزو دارم تا مجامع علمی جهان این گنجینه را بزبانهای متنوع جهانی ترجمه و بدسترس اهل تحقیق قرار دهند.
با حرمت
میرزاده