وزن سیاسی برنامه های تحول تداوم و تمکین سخنرانی های برهنه ی اشرف غنی احمدزی در جریان کمپاین انتخابات که بیشتر از چهار ملیون باشنده ی افغانستان بخصوص طیف وسیعی روشنفکران ، نهاد های مدنی ،تاسیسات فرهنگی و کتله های سیاسی را بدنبال خود کشانید ، داکتر اشرف غنی را تا دَمِ درِ ورودی قصرریاست جمهوری افغانستان بدرقه کرد۰
داکترغنی پس از تکیه بر کرسی ریاست جمهوری ، در دو اقدام ، دو سنگ جنجال برانگیزی را که حامد کرزی از کنار ان بدلایل معلوم طفره میرفت، از جا بلندکرد و در تهدابِ برنامه های سیاسی اینده اش جا بجا ساخت۰
- امضای توافقنامه امنیتی با امریکا نه تنها به نگرانی های امنیتی ناشی ازین تصور که پس از بازگشت نظامیان امریکا ، افغانستان در پرتگاه سقوط به دایره ی بحران فرو خواهد لغزید، نقطه ی پایان گذاشت بلکه در پی این اقدام پشتوانه ی حقوقی دراز مدتِ روابط بین المللی افغانستان را ضمیمه ی مشارکت سیاسی حکومت وحدت ملی کرد۰
- پرونده ی اسرار امیز کابل بانک را از طاقچه ی فراموشخانه های فسادِ بجامانده از دولت کرزی را روی میز محاکمه گذاشت و فرمان پیگردِ قانونی این پروژه فساد را با تعین ضرب العجل صادر کرد و با این اقدامات از همتا های زنده و مرده ی حد اقل دو دهه ی اخیر خویش در نمایش قاطعیت و تصمیم پیشیگرفت و خود را بعنوان سیاستمدار عملگرا متمایز ساخت۰
این دو اقدام غیر منتظره روی سر و صدا های مبنی بر اینکه اشرف غنی در حکومت وحدت ملی و فرورفتگی های تقسیم قدرت و صلاحیت ها ، به تندیس سمبولیک قدرت ولی بیرون از دایره ی قدرت مبدل خواهد شد اب سردی ریخت۰
اشرف غنی سیاستمدارِ خشک دماغ و یک پراکتیشن فعال است۰ او تفسیر و توضیحِ معضلاتِ پیچیده ی افغانستان را جزء روندِ انتخاباتی میداند که انرا پشت سرگذاشته است و به ان علاقه ی چندان نمیگیرد، او تصمیم میگیرد ، فرمان میدهد ،ضرب العجل تعین میکند و پیگیری میکند تا اراده ی سیاسی خود را برای تحول به رخ همگان بکشد۰
پایین اوردنِ سمَتِ وزیران و والیان تا سطح سر پرست و اعلام اینکه هیچ مقامی درتشکیل حکومت اینده ابقا نخواهند شد، نه یک شتاب زدگی بلکه یک اقدام از قبل چوکات بندی شده است۰
اشرف غنی با این اقدام « ولو برخی مواردِ استثناییدر مقام گذشته ابقا هم شوند » میخواهد از یکطرف صلاحیت خود در عزل و نصب مقامات را به نمایش بگذارد و از سوی دگر میخواهد همه ی مقامات را به امر وفرمانِ مستقلانه ی خود مقرر کند « حتی اگر این تقرر مجدد باشد » ، تا هیچکسی دعوای انرا نکند که این چوکی میراثِ فلان تنظیم و یا فلان ریس جمهورپیشین است۰
من به این نتیجه گیری های فاقد استدلال مبنی بر اینکه اشرف غنی در محاصره یامکاناتِ مافیای دولتی به ناتوانایی خواهد نشست و یا مشاوران نا بکار برایاو تله ، کار گذاشته اند و او را با تشویق به اقدامات شتابزده از مسیربرنامه هایش منحرف میسازند، بدلایلِ روشن موافقت ندارم۰
اشرف غنی سیاستمدار کله شخ ، زیرک و مغروریست۰ روان شناختی او نشان میدهد که اشرف غنی تحمل جریان های موازی قدرت را در قلمرو صلاحیت های قانونی خودندارد۰ شیوه های عمل او باز افرینی رفتار هایی را در حکومت داری تداعیمیکند که حد اقل در صد سال اخیر نمونه های نادری از ان بجا مانده است ،گزمه ها و شبگردی های او جزء این موارد است که خواب از چشمِ همه ربوده است۰
اشرف غنی مشارکت سیاسی را نسبت به تعلیق قدرت در مدار های موازی ترجیح میدهد،او حاضر است در کشتزار ماین های فساد و مرکز گریزی های احتمالی راه برود تانقاط اسیب پذیر در مسیر برنامه های تحول و تداوم را نشانی کند ۰
حرکت های ظاهرا شتابزده ی اشرف غنی نه مظهر یک دست پاچگی و نه حاصلِ مشوره ی اطرافیان اوست، او قبلا در مورد میزانِ شدتِ این اقدامات به نتیجه ی مطلوب رسیده است۰
منطقِ رفتار های اشرف غنی ریشه در چشم اندازِ وسیعِ یک کرونولوژی جامعه شناسانه دارد که انگیزه های حاکم بر جریان هستی اجتماعی را برای تامین بیداری شعوراجتماعی و ذهنیت عمومی در تکاپو در می اورد۰ اشرف غنی میخواهد با این رفتارها تکانه ی را در گستره ی ذهنیت عامه ایجاد کند و به اعتیادِ رکودِ ذهنی جامعه نقطه ی پایان بگذارد تا شرایطِ مساعد ذهنی برای پذیرشِ تحول ودگرگونی های بزرگ را بستر سازی کند ، زیرا شعور بیدار شده ی اجتماعی وامادگی های ذهنی برای نو سازی تمام عرصه های زندگی اجتماعی و اقتصادی ،شاهراهیست که قافله ی برنامه های استراتیژیک تحول و تداوم باید از ان عبورکند۰
اشرف غنی میخواهد اراده ی سیاسی خود در مبارزه با فساد را بارستاخیز ذهنی اجتماعی هماهنگ سازد و ازین مسیر از مشارکت سیاسی به اجماعملی عبور کند۰
اشرف غنی میخواهد تا تیوری مشارکت سیاسی را تا سطح فلسفه اجماع ملی تا انجاارتقا دهد که « هیچ افغانی از افغان دیگر کم و یا زیاد نباشد » تا ازین معبر راهی بسوی تامین عدالت اجتماعی و همسانی شهروندان در برابر قانون بازکند و این بمعنی یک گذار از نا برابری بسوی برابریست۰
جامعه ی سیاسی افغانستان و روابط سالم سنتی ان که در نتیجه ی تنش های زیانبارسیاسی ، عقیدتی و اتنیک در گرو بحران انقطاب اجتماعی زجر میکشد بشدت نیازمند چنین یک گذار است۰ همه ساختار ها و زیر ساخت ها در عرصه های سیاست ،اقتصاد و فرهنگ باید از ریشه نو سازی شوند و تاسیسات مشروعیت دهنده ی مدرن عقب دارِ ان شود۰
زیرا:
- هنوز فشار تهدید های بالفعل نا امنی روان عمومی را در محاصره خود دارد۰
- هنوز کمینگاه های شرارت و محور های فساد دست نخورده باقی مانده اند۰
- هنوز اقتصاد کشور از زنجیر تسلسلِ بیشرمانه ی سیطره ی مافیایی اویزان است۰
- هنوز هجوم وحشتناک فرهنگی ارزش های سالم سنتی را تهدید میکند۰
- هنوز قرار داد های نا متعادل اجتماعی ناشی از فَوَرانِ تعصباتِ دین و سیاست در برابر جنبش های مدنی خطوط قرمز کشیده اند۰
- و هنوز فکر مذهبی و مذهب فکری همچون دو تا شبحِ بر بالین روشنگری ارمیدهاند۰ نباید فراموش کرد که جنگ و بی ثباتی نه تنها یک بعدِ واقعیت درد ناک زندگی مردم افغانستان است بلکه جنگ، همه ی این حقایق را چون دایه مهربانیدر اغوش خود پرورانیده و به بلوغ رسانیده است و نباید فراموش کرد که تصورهرگونه تحول و تداوم در فقدان صلح و ثبات و
در فقدان اندیشه سیاسی معطوف به قطع جنگ و گذار به صلح از حد یک بازی سمبولیک اداری فراتر نمی رود۰
افغانستان و محیط های سیاسی ان از نبود و کمبود یک نسخه ی واحد استراتیژیک برایپایان بخشیدن به معضله ی جنگ سالهاست که رنج میبرد۰ تیوری مشارکت سیاسی وقتی محقَق میگردد و به اجماع ملی میرسد که تاسیساتِ تمدنی ، فرهنگی نهادهای سنتی سالم و احزاب بزرگ و اثر گذار سیاسی که روند طبیعی و تدریجی اینگذار را ضمانت کرده بتوانند ایجاد و فعال شوند تا تصنیف های اجباری ناشی ازگرایش های دین و مذهب ، سیاست ، قوم و زبان در چارچوب رابطه های متعادل وسالم ، از موقفِ نیروی « باز دارنده ی » انسجام به موقفِ نیروی «باز دهنده ی »انسجام تغیر موقعیت کنند۰ فرهنگ تقابل مسلحانه جایش را به فرهنگ دیالوگسیاسی تا انجا خالی کند که مفهوم « مخالفین مسلح » تا مفهوم « مخالفین سیاسی » فروکش کند و زمینه برای گذار از مشارکت سیاسی بمشارکت پایدار ملیمساعد گردد۰
شایدهر مشارکتی بطور طبیعی داد و گرفت های دارد و این داد و گرفت ها نه تنهامعادله ی مشارکت را بیلانس میکند بلکه به تاسیس یک انحصار میتواند نقطه یپایان بگذارد ، مهم انست که درین روند باید اصل منافع ملی بالا تر از انارزش های شمرده شود که در جریان این مشارکت داده میشوند و یا گرفته میشوند۰
داکتراشرف غنی همه وسایل و افزار های دولتی و غیر دولتی را باید در خدمت هموارسازی ذهنیت عمومی برای پذیرش چنین یک گذار فراهم کند و از رکود راهی بسوی رغبت باز کند۰
رحی